Yayınlanma Tarihi:2024-05-08
Şeker hastalığı, bilimsel adıyla diyabet, vücudun kan şekerini (glukoz) düzenleme yeteneğini etkileyen kronik bir hastalıktır. Glukoz, hücrelerin enerji kaynağıdır ve insülin hormonu bu glukozun hücrelere girişini sağlar. Diyabet, insülin üretimindeki sorunlar veya insüline karşı hücrelerin tepkisizliği nedeniyle karakterize edilir ve bu durum kan şekeri seviyelerinin anormal derecede yükselmesine yol açar.
Tip 1 Diyabet
Tip 1 diyabet, genellikle çocukluk veya ergenlik döneminde başlar ama her yaşta ortaya çıkabilir. Bu tip diyabet, bağışıklık sisteminin pankreasta insülin üreten beta hücrelerine saldırması ve onları yok etmesiyle karakterize edilir. Bu yıkım sonucunda vücut yeterli insülin üretemez. Tip 1 diyabetli bireyler hayatta kalmak için dışarıdan insülin almak zorundadırlar.
Tip 2 Diyabet
En yaygın diyabet formu olan Tip 2 diyabet, genellikle yetişkinlikte görülür ancak son yıllarda çocuklarda da artış gözlemlenmektedir. Bu tür, vücudun ürettiği insülini etkili bir şekilde kullanamaması (insülin direnci) ile karakterizedir. Zamanla pankreas yeterli insülin üretemez hale gelebilir. Tip 2 diyabet genellikle yaşam tarzı faktörleri ile ilişkilidir; obezite, düşük fiziksel aktivite ve sağlıksız beslenme alışkanlıkları riski artırabilir.
Gestasyonel Diyabet
Gestasyonel diyabet, hamilelik sırasında gelişen ve genellikle doğumdan sonra kaybolan bir diyabet türüdür. Ancak, gestasyonel diyabet geçiren kadınların daha sonraki yaşamlarında Tip 2 diyabete yakalanma riski daha yüksektir. Gestasyonel diyabet hem annenin hem de bebeğin sağlığı için riskler taşır.
Diğer Diyabet Tipleri
Monogenik diyabet (genç başlangıçlı şeker hastalığı gibi) ve sekonder diyabet gibi daha nadir diyabet formları da vardır. Bu türler, genetik kusurlar veya diğer hastalıklar (örneğin pankreatit) ve ilaçlar nedeniyle gelişebilir.
Diyabet, yönetilmediğinde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir, ancak uygun tedavi ve yaşam tarzı değişiklikleriyle kontrol altında tutulabilir. Diyabetli bireylerin düzenli olarak sağlık kontrolleri yapması, sağlıklı beslenmek, düzenli egzersiz yapmak ve gerekirse ilaç kullanmak önemlidir. Diyabetin erken teşhisi ve etkin yönetimi, komplikasyon riskini azaltabilir ve yaşam kalitesini artırabilir.